Czy obszar BHP to atrakcyjny kierunek kształcenia i rozwoju kariery zawodowej? W jaki sposób prowadzić proces edukacyjny, aby kształcić przyszłych pracowników otwartych na innowacyjność, współpracę i rozwój? Studenci są coraz bardziej wymagający. Poszukują wiedzy i praktyki przy jednoczesnym zrozumieniu ich potrzeb dotyczących zrównoważonego funkcjonowania na rynku pracy. To duże wyzwania, które stoją przed podmiotami kształcącymi. O tym, jak uczyć młodych BHP, rozmawiamy z dr. inż. Pawłem Strzałkowskim z Politechniki Wrocławskiej.
Rozmowa z dr. inż. Pawłem Strzałkowskim z Politechniki Wrocławskiej
Jakie miejsce w nowoczesnym procesie kształcenia powinny mieć zagadnienia dot. BHP oraz nowoczesnych technologii?
Systemy kształcenia na przestrzeni lat zmieniały się. Obecny trend kształcenia zmierza do włączania studentów w ten proces poprzez ich aktywizację w realizację złożonych projektów naukowych czy też angażowanie w dodatkową działalność związaną z ich szczególnymi zainteresowaniami za pośrednictwem kół naukowych. Takie podejście wyzwala w studentach kreatywność oraz odpowiedzialność za realizowane zadania.
Klasyczne podejście do kształcenia w obszarze BHP także się zmienia. Poza aktywizacją studentów w realizację różnych projektów edukacyjnych czy naukowych w proces kształcenia włącza się najnowsze technologie. Postęp technologiczny ma istotny wpływ na jakość nauczania. Współczesny proces kształcenia musi uwzględniać wykorzystanie nowoczesnej aparatury i podążać za obecnymi trendami. Wykorzystanie najnowocześniejszej aparatury znacznie ułatwia poznanie pewnych procesów, a także ma istotny wpływ na jakość nauczania. Natomiast uwzględnianie w kształceniu obecnych trendów pozwala mierzyć się z wyzwaniami teraźniejszego świata. Oczywiście, nie można pominąć istotnych i podstawowych zagadnień związanych z bezpieczeństwem pracy. One także muszą być obecne, przy czym ważne jest przedstawianie ich w sposób interesujący przy jednoczesnym wspólnym poszukiwaniu ze studentami odpowiedzi na trudne pytania.
Jak sprawić, aby zagadnienia BHP były atrakcyjne dla studentów, badaczy, a jednocześnie tworzyły pole do kreowania innowacji?
Studenci są wymagającymi uczniami, którzy mają zdefiniowane oczekiwania i potrafią z łatwością mówić o swoich potrzebach. Dostosowywanie się do nich jest dużym wyzwaniem dla wykładowcy. Ponadto wzbudzenie zainteresowania młodych ludzi jest trudne. Wymaga od wykładowcy dużej wiedzy i umiejętności. Zajęcia z wykorzystaniem aparatury badawczej czy też oprogramowania komputerowego stają się powszechne, natomiast to są narzędzia, które należy odpowiednio i efektywnie wykorzystywać. Praktyczne podejście do nauki pozwala wykształcić w młodych osobach umiejętności, które są ważne w życiu zawodowym. I chociaż ogólny pogląd na BHP wskazuje, że obszar ten może być mało interesujący, to jednak dążenie do aktywizującego nauczania powoduje zmianę tego podejścia.
Na przestrzeni czasu obserwuję, jak studenci w miarę postępu procesu kształcenia zmieniają pogląd na bezpieczeństwo pracy i stwierdzają, że BHP może być niezwykle ciekawe.
Podobnie jest z obszarem naukowym. BHP to bardzo duże wyzwanie dla środowiska naukowego, ponieważ wciąż występują wypadki, a przecież ta branża zajmuje się dążeniem do bezwypadkowości. Poszukiwanie rozwiązań, które mogą uchronić człowieka przed wypadkiem czy nawet ograniczyć ekspozycję na sytuację niebezpieczną, jest wciąż obszarem zainteresowań badaczy na całym świecie. Dochodzi do tego technologia, która znacznie to wspomaga. Obecne trendy dążą do poszukiwania nowoczesnych rozwiązań opartych o robotyzację procesów pracy, poprawę jej ergonomii i prowadzenie szkoleń wzbudzających emocje u uczniów, podczas których uczeń może sam doświadczyć sytuacji wypadkowej bez doznawania urazu. Możliwe to jest chociażby poprzez zastosowanie technologii wirtualnej rzeczywistości. Oczywiście nie można pominąć obszaru nauk nietechnicznych. Tutaj wyzwaniem jest poszukiwanie efektywnych sposobów podnoszenia kultury BHP czy też sposobów podnoszenia dobrostanu pracowników (wellbeing).
Czy obszar BHP jest atrakcyjnym miejscem pracy, przedsiębiorczości, badań i rozwoju w oczach absolwentów?
Bezpieczeństwo pracy staje się ważnym kryterium oceny pracodawców. Coraz większa świadomość pracowników, nowoczesne podejście do życia oparte na równowadze między życiem zawodowym i prywatnym, a także dążenie do zadowolenia oraz równowagi psychicznej i fizycznej w pracy wymaga zmiany podejścia do kreowania środowiska pracy. To środowisko pracy powinno być bezpieczne, ale także komfortowe w sensie fizycznym i psychicznym.
Przed osobami zajmującymi się zagadnieniami bezpieczeństwa pracy (m.in. służba BHP, outsourcing) stoi wiele wyzwań. Dobre przygotowanie absolwentów do podejmowania pracy w BHP stawia pewne warunki i jest podstawą oceny jakości kształcenia. Jako koordynator kierunku studiów Bezpieczeństwo i higiena pracy w Politechnice Wrocławskiej mogę obserwować ścieżkę zawodową absolwentów tego kierunku. I muszę podkreślić, że ponad 70% z nich w ciągu 3 miesięcy od zakończenia studiów podjęło pracę w obszarze BHP.
W wielu przypadkach było to możliwe dzięki stażom i praktykom. Jestem przekonany, że praktyczna nauka zawodu stanowi klucz do sukcesu, a proces nauczania staje się dzięki temu znacznie efektywniejszy i atrakcyjniejszy. Ponadto przygotowany program studiów oferowany przez Politechnikę Wrocławską obejmuje różnorodne zajęcia praktyczne z wykorzystaniem najnowszej aparatury i technologii informatycznych, m.in. wykorzystanie wirtualnej rzeczywistości do monitorowania warunków środowiska pracy czy sprzęt do pomiaru czynników środowiska pracy, m.in. poziomu natężenia hałasu, mikroklimatu, drgań mechanicznych czy pyłów w powietrzu. Poza podejściem inżynierskim do zagadnień bezpieczeństwa pracy, program studiów na kierunku Bezpieczeństwo i higiena pracy obejmuje także zajęcia z kompetencji miękkich, w tym wymagających indywidualnej pracy studenta, ale również zadania realizowane w większym gronie, które rozwijają cenną umiejętność pracy zespołowej odgrywającej istotną rolę w obszarze BHP. Myślę, że praktyczne podejście do kształcenia studentów przy jednoczesnym akademickim poziomie jest podstawą sukcesu.
Oczywiście, studia to tylko początek drogi. Natomiast to praca zawodowa w obszarze BHP kreuje nas jako specjalistów w tym obszarze. Potrzeba ciągłego dokształcania, nawiązywanie kontaktów z innymi specjalistami tej branży czy też otwartość na postępujący świat i trendy wskazują, że obszar bezpieczeństwa pracy nie jest niezmienny i wciąż trzeba dążyć do własnego doskonalenia swoich kompetencji. Podsumowując, branża BHP może być atrakcyjnym miejscem pracy, badań i rozwoju pod warunkiem odpowiedniego przygotowania, zaangażowania i determinacji do ciągłego dokształcania.
Dr inż. Paweł Strzałkowski
Politechnika Wrocławska
Adiunkt badawczo-dydaktyczny z wieloletnim doświadczeniem zawodowym w branży BHP. Specjalizuje się w aktywnych metodach szkoleniowych z zakresu BHP oraz badaniach kultury BHP.
5
1
Głos/y
Ocena artykułu
