Z doświadczeń własnych ekspertów:
Do pracownika HR przychodzą dwie panie. Proszą o rozmowę na osobności. Nieśmiało zwierzają się z problemu i frustracji. Opowiadają, że szefowa ma zmienne nastroje, więc nigdy nie wiadomo, czego się po niej spodziewać. Często jest „nie w sosie”: złośliwie komentuje pracę zespołu, potrafi się obrazić i w konsekwencji milczeć przez kilka dni. Pracownicy boją się dopytać o zadania, a to rodzi błędy i kolejne uwagi. Pracownice reagują płaczem i czują Mental Health at Work, czyli o zdrowiu psychicznym w pracy bezsilność. Myślą o pójściu na zwolnienie. Emocje w pracy przy maszynie mogą się skończyć osłabieniem uwagi i wypadkiem. Osoby zatrudnione boją się prosić o przeniesienie, żeby w razie odmowy nie spotkać się z szykanami. Pracownik HR wie o ostatnich problemach osobistych liderki, z niepokojem obserwuje jej podejście do ludzi. Z kolei kierownik nie chce się wtrącać do jej pracy, dopóki zespół odnotowuje dobre wyniki.
Powyższy przykład ilustruje sytuację, ktora wiąże się z dbaniem o zdrowie psychiczne w miejscu pracy. Poza tematami zarządzania zespołem i relacji podwładny – przełożony zdrowie psychiczne ważne jest też w innych obszarach firmy, np. w związku z zagadnieniami radzenia sobie z zadaniami po zmianach organizacyjnych i awansach, a także w kontekście efektywności pracowników przeżywających problemy osobiste, współpracy z osobami „wybuchowymi” czy aktywności specjalistów borykających się z nieśmiałością, wrażliwością i deficytami umiejętności społecznych. Widać tu istotną zależność: zdrowie psychiczne pracowników wpływa na efektywność procesów w przedsiębiorstwie, a procesy firm wpływają na zdrowie psychiczne pracowników.
Zdrowie w pracy
Temat zdrowia w pracy pojawia się w kontekście zdrowia fizycznego – działań BHP oraz korzystania z opieki medycznej i świadczeń rekreacyjnych. Dzięki trosce o stan organizmu pracowników zwiększa się ich bezpieczeństwo, a także ogranicza koszty absencji i rotacji. Biznes zauważa potrzeby młodszych pokoleń i wspiera trend Employee Wellbeing – dbania o dobrostan pracowników, także poprzez przyjazne przestrzenie w pracy, pokoje odpoczynku i zabaw, dostęp do zdrowej żywności. Tymczasem Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) już od1946 roku definiuje zdrowie jako „stan pełnego dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko brak choroby lub niepełnosprawności”.
Zdrowie psychiczne w pracy
Poszerzeniem pojęcia zdrowia w pracy o elementy psychologiczne było przełożenie koncepcji work-life balance na warsztaty zarządzania stresem, coaching kariery i life, mindfulness. W aspekcie systemowym pojawiły się regulacje antymobbingowe, programy wspierające zwolnienia pracowników (outplacement) i adaptacji do pracy (onboarding). Na tym tle nadal blado wychodzi dbałość o zdrowie psychiczne w miejscu pracy. WHO definiuje zdrowie psychiczne jako dobrostan, w którym jednostka realizuje swoje możliwości, potrafi poradzić sobie z różnorodnymi sytuacjami życiowymi, jest w stanie uczestniczyć w życiu społecznym oraz produktywnie pracować. Zdrowie psychiczne jest fundamentemdobrego samopoczucia i efektywnego funkcjonowania osoby w społeczeństwie. Mental Health at Work Commitment z Anglii podaje, że w ostatnim roku 39% pracowników doświadczyło złego stanu zdrowia psychicznego, do którego przyczyniła się praca. Badania Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi pokazują, że stres zawodowy odczuwa 59% pracowników w Polsce, w tym 15% w sposób silny. Rodzina jest przyczyną stresu dla 31% pracujących. Aż 12% badanych uzyskało wynik wskazujący na ryzyko poważnych zaburzeń psychicznych.
Co można zrobić?
Kierunkiem działań powinna być promocja zdrowia psychicznego w pracy, nauka redukcji stresu, rozpoznawania symptomów trudności psychologicznych u siebie i innych oraz rozmawiania o nich w pracy. Bardzo ważne jest zwiększanie dostępności pomocy psychologicznej i aktywne zachęcanie do korzystania z niej. Wyzwaniem jest zmiana mentalna – oswojenie tematu zdrowia psychicznego i niestygmatyzowanie osób cierpiących z tego powodu. Dlatego zdrowie psychiczne powinno się stać jawnym elementem w komunikacji firmy. Należy pamiętać, że praca jest też ważnym czynnikiem zdrowienia, dlatego trzeba wypracowywać rozwiązania pozwalające korzystać z jej dobroczynnego wpływu na psychikę, np. dostosowywanie zadań czy czasu pracy do możliwości pracowników przeżywających okresowe problemy psychiczne. Zdrowie psychiczne w pracy (Mental Health at Work) to integralna część strategii dbania o dobrostan pracowników (Weellbeing), ważny obszar społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR), cenny wyróżnik firmy (Employer Branding) i brakujący element zwiększania efektywności biznesowej firmy.
Anna Leśnikowska-Jaros
Absolwentka Psychologiina UŁ. Wspiera firmyw dbaniu o zdrowąefektywność managerów i specjalistów oraz w rozwoju strategii ZZL. Udziela indywidualnejpomocy psychologicznej. W Mental Helth at work odpowiada za przygotowanie i włączanieochrony zdrowia psychicznego w strategię HR firmy.
Olga Mec
Absolwentka Psychologiina UW. Zajmuje siępsychoterapią, psychologiąsportu i przygotowaniemmentalnym osób do realizacji celów, pełnegowykorzystania potencjału i wdrażania zmian. W Mental Helth at work odpowiada za wdrażanie dopasowanych rozwiązań pomocy psychologicznej dla firmy i kadr.
0
0
Głos/y
Ocena artykułu
